به گزارش روابطعمومی دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها، این
شماره از رسانه به هشت عنوان مقاله تخصصی در زمینه تبلیغات الکترونیکی،رسانه های
سنتی و وب ، شبکه های اجتماعی، برند سازی در گردشگری ، و .... میپردازد که به کوشش
نویسندگان و پژوهشگران حوزه ارتباطات و رسانه به رشته تحریر درآمده است.
عناوین موضوعات این شماره از فصلنامه به همراه چکیدهای از مقالات
آن به شرح زیر آورده شده است:
تدوین مدل تبلیغات دهانبهدهان
الکترونیکی در روابط بین فردی
کاربران رسانههای اجتماعی با رویکرد کیفی/ محمدرضا عباسزاده، حسین
وظیفهدوست، محمدعلی نسیمی و حسین دیدهخانی
ظهور و تحول رسانههای اجتماعی، باعث افزایش پیشرفت و
اهمیت ارتباطات دهانبهدهان و ظهور پدیدة جدیدی به نام تبلیغات دهانبهدهان الکترونیکی شد. طوریکه امروزه تبلیغات دهانبهدهان الکترونیکی، یکی از تأثیرگذارترین
و متقاعدکنندهترین منابع، بین کاربران رسانههای اجتماعی محسوب میشود. هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل تبلیغات دهانبهدهان الکترونیکی در روابط بین فردی کاربران رسانههای اجتماعی بوده است. به منظور اجرای پژوهش از رویکرد پژوهش
کیفی، بر مبنای روش دادهبنیاد و با
استفاده از مصاحبههای نیمهساختاری از متخصصان حوزة تبلیغات و
رسانه استفاده شده است. حجم نمونه با منطق نمونهگیری نظری و تا حصول اشباع نظری در مجموع 12 نفر را در برگرفت. کدگذاری دادهها با استفاده از نرمافزارMAXQDA انجام شد. یافتههای پژوهش تبلیغات دهانبهدهان الکترونیک با 9 عامل (عوامل مربوط
به محرک، رسانه تبلیغ دهانبهدهان الکترونیک، ارائة نظرها، منبع
تبلیغ دهانبهدهان الکترونیک، عوامل مربوط به بازار،
جستوجوی نظرها، عوامل موقعیتی،
تأثیر تبلیغ دهانبهدهان الکترونیکی و گیرنده تبلیغ دهانبهدهان الکترونیک) و45 مؤلفه تبیین شد. نتایج
این پژوهش میتواند برای مدیران کسب و کار جهت مدیریت تبلیغات دهانبهدهان الکترونیک در رسانههای اجتماعی، مفید واقع
شود.
نقش الگوهای
تبلیغاتی در فضای وب و رسانههای سنتی در اعتمادبخشی به مشتریان
شبکة بانکی/نوشته: علی ثنائیمهر، علی
گرانمایهپور، علی جعفریو شهناز هاشمی
اعتماد، یکی از
مهمترین دغدغههای فعالیت در عرصة تبلیغات است. این مفهوم با
توسعة رسانههای تحت وب و اشکال جدید
تبلیغات، به مفهومی مهمتر از قبل بهخصوص در شبکة بانکی کشور تبدیل شده است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش الگوهای
تبلیغاتی در فضای وب و رسانههای سنتی در اعتمادبخشی به مشتریان شبکة بانکی است. بدین منظور، الگوی مفهومی برگرفته از مدل آیدا استخراج و مورد استفاده قرار گرفته است. روش تحقیق این پژوهش
از نوع کمی و مبتنی بر شیوة پیمایش است. جامعة آماری پژوهش حاضر را، مشتریان بانکها در سطح شهر تهران تشکیل میدهند که با
استفاده از فرمول کوکران و روش نمونهگیری ترکیبی، درنهایت 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب
شدند. یافتههای آماری نشان میدهد که با
افزایش میزان جلب توجه، ایجاد علاقه، تحریک تمایل و سوق دادن مشتریان به دریافت خدمات ناشی از تبلیغات شبکة بانکی در فضای وب و رسانههای سنتی، اعتماد مشتریان
نیز افزایش خواهد یافت و بالعکس. بر اساس نتایج این پژوهش که از طریق آزمون همبستگی
پیرسون (67/0 =r و 33/0 = r)حاصل شده، تبلیغات بانکی در رسانههای سنتی تأثیر بیشتری بر اعتماد
مشتریان، در مقایسه با تبلیغات در فضای وب دارد.
تحلیل نقش شبکههای اجتماعی در مدیریت بحران
سیل
نوشته: فاطمه تاجیک، سیدعلی رحمانزاده ، سیدوحید
عقیلی و داود
نعمتی انارکی
امروزه
شناخت نقش، ماهیت، جایگاه و ظرفیتهای رسانهای و بهرهبرداری آگاهانه و صحیح از رسانهها،
برای مواجهة مناسب با بحران، یکی از ضرورتهای اساسی است.
لذا پژوهش حاضر، به تحلیل محتوای خبرهای مرتبط با بحران سیل، با هدف
تحلیل نقش شبکههای اجتماعی (پیامرسان تلگرام) در مدیریت
این بحران اختصاص یافته است. جامعة مورد مطالعه، تمام اخبار پخششده در
کانالها و گروههای تلگرامی از جمله کانال مدیریت
بحران گلستان، کانال اتاق خبر،کانال رسمی خبرآنلاین، گروه پوشش خبری، گروه رویدادهای
خبری و اخبار بحران در خصوص سیل بهار 98 است که از اول فروردین تا
14 فروردین 1398پخش شد. بنابراین، روش در این پژوهش تحلیل محتوا،
واحد
تحلیل و روش نمونهگیری، هدفمند
است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که در
مجموع 26 مضمون پایه و 9 مضمون سازماندهنده،
ذیل سه مضمون قبل از بحران، حین بحران و پس از بحران استخراج شد. در مرحلة
قبل از بحران، سه نقش آگاهسازی و هشداردهی، دیدهبانی، آموزش مصون یافته؛ در
مرحله حین بحران سه نقش خبررسانی، همراهسازی، دروازهبانی
اطلاعات و در مرحلة پس از بحران سه نقش تحلیلگری،
پاسخطلبی وآرامشبخشی شبکههای اجتماعی (پیامرسان تلگرام) شناسایی شد. در
تحلیل خبرهای مرتبط با سیل، شبکههای اجتماعی با رویکرد تعاملی، همزمان با بهرهگرفتن
از رویکرد
کیفی به تحلیل خبرهای منتشره پرداخته است. راهبرد
رسانهای مورد
استفاده در مواجهه با بحران در شبکههای
اجتماعی، راهبرد
غیر فعال است. دروازهبانی اطلاعات در شبکههای
اجتماعی کمتر اعمال میشود
و این بر صحت و دقت خبری آنها تأثیر دارد.
حجم و جامعیت خبری در شبکههای اجتماعی بر اساس مدل
آیینهای است.
ارزیابی طرحها در رسانههای ایران از نظر سلامت معنوی براساس نظرهای بینندگان و
خبرگان با روش فرایند تحلیل شبکه
(مورد مطالعه: شبکة تلویزیونی استان اصفهان)
نوشته:محمد
مهدی ارشاد،محبوبه اقدامی و سید محمد قلمکاریان
این مقاله، به
ارزیابی طرحها در رسانههای ایران، با توجه به ابعاد سلامت معنوی از دیدگاه
بینندگان و خبرگان میپردازد تا برمبنای آنها،
بهترین طرح برای بهبود
وضعیت فعلی یکی از شبکههای تلویزیونی مشخص شود. با توجه به تأثیر قابل توجه
رسانهها بر بُعد
اطلاعاتی سلامت معنوی در بینندگان، کارشناسان رسانه، بُعد سلامت معنوی را انتخاب کردند. از این رو، پرسشنامههایی بر
مبنای تحقیقات میدانی، نظر خبرگان و مدل
سروکوال، برای بررسی سلامت معنوی رسانه با توجه به ابعاد پاسخگویی به نیازهای بینندگان
مختلف، اطمینان از صحت و تناسب اطلاعات ارائه شده،
متناسب بودن زمان ارائة اطلاعات، قابلیت جلب رضایت و اعتماد بینندگان
طراحی شد.
روایی پرسشنامهها، با روش لاوشه و پایایی آنها بر
اساس آلفای کرونباخ مورد
بررسی قرار گرفت. سپس تعدادی از مخاطبان تلویزیونی، بر اساس نظریة کلاین و فرمول
کوکران انتخاب شدند
و نتایج حاصل
از پاسخهای آنها بررسی شد. نتایج نشان دادند
که پراهمیتترین موضوع مورد انتظار، اطمینان از صحت اطلاعات ارائهشده است.
همچنین تناسب اطلاعات ارائهشده، بیشترین امتیاز (378/0) و پاسخگویی به نیازهای بینندگان
مختلف کمترین امتیاز (054/0) را در وضعیت موجود دارند.
سپس همبستگی متغیرهای پژوهشی با آزمون فرضیه پیرسون بررسی شد و نتایج نشان دادند که زیرمعیارهای انتخابشده بر
ارزیابی سلامت معنوی رسانه مؤثر هستند. درنهایت نتایج گردآوریشده در اختیار
مدیران شبکة اصفهان قرار گرفت تا اولویت طرحهای
پیشنهادی برای ارتقاء سلامت معنوی در شبکة
تلویزیونی استان اصفهان، بر اساس نتایج گردآوریشده و
نظرهای آنها و با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیاره
فرایند تحلیل شبکه مشخص شود. همچنین سوپرماتریس ارزیابی طرحها
محاسبه و بهترین طرح برای بهبود
وضعیت فعلی انتخاب شد.
تحلیل سلسله مراتبی جایگاه عوامل فضای مجازی مؤثر بر توسعة
گردشگری دفاع مقدس؛ با استفاده از رویکرد تحلیل سلسله
مراتبی فازی
(Fuzzy AHP)
نوشته :زهره جوادیه ،نسیم مجیدی قهرود و بیتا شاه منصوری
صنعت گردشگری
از صنایع پردرآمد و
اشتغالزای دنیاست که در چنددهة اخیر، بیش از گذشته مورد توجه
کشورهای مختلف قرار گرفته است. بسیاری از کشورها، بخش مهمی از درآمد ملی
خود را از راه صنعت گردشگری تأمین میکنند و درآمدهای ارزی حاصل از آن، یکی از منابع عمدة تقویت اقتصاد ملی
و توسعة روزافزون کشورها محسوب میشود. هدف اساسی تحقیق حاضر، رتبهبندی جایگاه عوامل فضای مجازی مؤثر بر
توسعة گردشگری دفاع مقدس است. این پژوهش، به روش تحلیل سلسلهمراتبی فازی (FAHP) اجرا شده است. اطلاعات تحقیق حاضر،
با استفاده از پرسشنامة محققساخته، بر اساس مقایسات زوجی از نمونهای متشکل از ده کارشناس در حوزة مدیریت رسانه و گردشگری (بخش کیفی) و 66 نفر از کارشناسان
مدیریت رسانه (بخش کمی) در سال 1399 جمعآوری شده است. نتایج این تحقیق، نشان داده که در حوزة فضای مجازی، بیشترین تأثیر
مربوط به تقویت زیرساختهای فناورانه، تأکید بر
مؤلفههای جنگ نرم در حوزة گردشگری دفاع مقدس، ایجاد
زیرساختهای گردشگری الکترونیک در حوزة دفاع مقدس، آرشیوسازی مجازی آثار مرتبط با ادبیات پایداری و دفاع مقدس و استفاده از بستر فضای مجازی برای معرفی و
تبلیغ گردشگری دفاع مقدس در رتبة بعدی عوامل مؤثر بر توسعة گردشگری دفاع مقدس قرار دارند.
بررسی تأثیر
نام برندسازی مقصد بر توسعة گردشگری
روستایی
(روستاهای دهستان سراوان، گیلان)
-
/ فاطمه دوزنده ضیاآبادی ، مهدی باصولی و مهدی باصولی
-
گردشگری روستایی راهبردی، جهت تقویت جوامع محلی در مناطق روستایی بسیار حائز اهمیت است.
بر این اساس، برنامهریزان توسعة روستایی و گردشگری، برای دستیابی به این مزایا، بر ابزارهای جدیدی در راهبردهای برنامهریزی روستایی تأکید داشته و به سمت استفاده از مفاهیم جدیدی چون نام برندسازی مقصد گام برداشتهاند. پژوهش
حاضر، به اهمیت و بررسی تأثیر نام برندسازی
مقصد بر توسعة گردشگری روستایی میپردازد. در این زمینه، شکاف مطالعههایی در ایران و بهخصوص در مناطق شمالی ایران احساس میشود، که
قابلیتهای فراوانی جهت توسعة گردشگری روستایی دارند،
روستاهای دهستان سراوان در استان گیلان، به عنوان یکی از مطلوبترین مقاصد گردشگران داخلی و بینالمللی، نیاز به گسترش فعالیتهای گردشگری و شناسایی مولفةهای برندسازی گردشگری دارد. مطالعة
حاضر، با استفاده از روشهای کیفی و تجزیه و تحلیل محتوا، قصد دارد تأثیر
برندسازی مقصد را، بر
توسعة گردشگری، در روستاهای دهستان سراوان در استان گیلان، بررسی کند. روش
پژوهش به صورت کیفی و جامعة آماری پژوهش را کارشناسان گردشگری، متخصصان و استادان دانشگاهی و گردشگران، (مصرفکنندگان اصلی محصولات و خدمات ارائهشده) تشکیل دادند. جهت
تجزیه و تحلیل داده نیز از نرمافزار MAXQDA استفاده شد. با
توجه به خروجی نرمافزار و نتایج پژوهش، معیارها
در سه بخش شامل پایداری اجتماعی و فرهنگی، توسعه و پایداری اقتصادی و عوامل زیستمحیطی شناسایی شدند. بر
اساس تجزیه و تحلیل کیفی، این مطالعه در
مورد مسیر تحقیق و پیشنهادهای
پژوهشهای آینده
بیشتر بحث میکند.
کاربست
نظریۀ استعارۀ مفهومی در فیلم فروشنده: پژوهشی در نشانهشناسی
شناختی سینما / یوسف مظفری ، امیرسعید
مولودی و علیرضا خرمایی
اگر برحسب نظریۀ استعارۀ مفهومی، شالودۀ تفکر بشری را استعاری دانسته و زبان را تنها یکی از بازنماییهای استعارههای مفهومی به حساب آوریم، باید بتوانیم
استعارههای مفهومی را در بازنماییهای دیگری همچون تصاویر ثابت و متحرک، صداها، موسیقی و ... نیز ملاحظه کنیم. بر
همین اساس، در اثر حاضر، مفهومسازیهای استعاری فیلم فروشنده بر اساس نظریۀ استعاره مفهومی لیکاف
و جانسون (1980 , 2003) و نظریۀ استعارۀ چندوجهی فورسویل (2006, 2008) مورد بررسی
قرار میگیرد. به
همین منظور، بازنماییهای زبانی و غیر زبانی استعارههای مفهومی در سکانسهای مختلف این اثر تحلیل میشوند. با
بررسی دادهها مشخص میشود که
استعارههای مفهومی، به طور گسترده در این فیلم به کار
گرفته شدهاند. برخی
از این استعارهها مانند فیلم فروشنده بهمثابۀ نمایشنامۀ مرگ
فروشنده یا تهران به مثابۀ نیویورک دهۀ چهل، کل روایت فیلم را در بر گرفتهاند و تشابه
شرایط اجتماعی دو جامعه را مفهومسازی میکنند. برخی
نیز همچون عماد بهمثابۀ مش حسن، یا عماد بهمثابۀ حیوان، برای شخصیتپردازی نقشها مورد استفاده قرار گرفتهاند.
مبانی
جرمانگاری معاونت در جرایم
سایبری از منظر فقه و حقوق ایران/ مرتضی چیتسازیان ، میثم عباسی لاهرودی
و محمد رسایی
گستردگی فضای سایبر، تمام ابعاد زندگی بشر را به خود معطوف
کرده است، به نحویکه، جدایی از این فضا برای برخی قابل تصور
نیست. علیرغم مزایای غیر قابل انکار فضای سایبر، متأسفانه با گذشت هرچه بیشتر از
عمر آن، بهرهبرداری سوء از این فضا زمینهساز مخاطرات بالقوه و بالفعل بسیاری شده است. این پژوهش، با روش توصیفی و
تحلیلی، بر اساس منابع کتابخانهای موجود، صورت
گرفته و با تتبع در منابع، مبانی فقهی آن بیان
شده؛ سپس ماهیت و شرایط حقوقی آن
مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجة این
پژوهش، نشان میدهد معاونت
در جرایم سایبری از مصادیق اعانه بر اثم است، لذا حرمت آن با
استناد به ادلة قرآنی،
روایی و حکم مستقل عقل بر قبح کمک بر گناه اثبات میشود. همچنین
مقدمة حرام و
قاعدة لاضرر
نیز، به عنوان سایر مبانی فقهی مورد بررسی قرار گرفته است. مصادیق رفتار معاون در فضای سایبر، در صورت اجتماع عناصر قانونی، مادی و معنوی، واجد مسئولیت
کیفری است. البته معاونت در جرایم سایبری، گاهی مستقل از
فعل اصلی است؛ مانند پورنوگرافی، که مقنن ضمن اهمیت به حفظ عفت عمومی و صیانت از حریم
جامعه طی دو ماده، معاونت در پورنوگرافی را جرمی مستقل برشمرده است و گاهی تابع فعل اصلی است، مانند جرایم
علیه محرمانگی، صحت و تمامیت دادهها و سامانههای رایانهای و مخابراتی و ... که طبق شرایط مندرج در مادة 127
قانون مجازات اسلامی قابل مجازات است.