«وضعیت مطبوعات در سال
۱۳۹۸»، عنوان گزارش رصد فرهنگی است که از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
منتشر شده است.
به گزارش شارا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه
فرهنگ، هنر و ارتباطات، این گزارش، به وضعیت مطبوعات در سال ۱۳۹۸ و روندهای آن در
سال ۱۳۹۹ میپردازد که این کار را با مرور رویدادهای سال ۱۳۹۸ و سپس، تحلیل وضعیت
مطبوعات انجام میدهد. در این مطالعه، مسائل اقتصادی مطبوعات بررسی و نگاه سنتی به
آنها شرح داده شده است. در انتها نیز، راهکارهایی سیاستی برای حل مسأله مطرح شده
و به این سؤال پاسخ داده شده است که در این میان، از دولت چه کاری برای توسعۀ
مطبوعات برمیآید.
این مطالعه، مسأله اصلی مطبوعات در سال ۱۳۹۸ را،
روند رو به زوال آن میداند و معتقد است مطبوعات ایران، در سالهای اخیر سیر نزولی
خود را طی کرده، بهگونهای که در انتهای سال ۱۳۹۸ به آستانۀ نابودی (نقصان و
کاهش) رسیده است.
سعید ارکانزاده یزدی نویسنده این گزارش، مشکلات
مطبوعات در کشور را به دو دستۀ کلی مسائل برونسازمانی (ساختار حقوقی بسیار قدیمی
نشریات، برخوردهای شدید قضایی با روزنامهنگاران و مدیران مسئول مطبوعات طی دو دهۀ
اخیر، رکود اقتصادی حاکم بر سالهای اخیر) و درونسازمانی (پایین بودن سطح حرفهایگرایی،
تجربهنداشتن مدیران مسئول و تلاش آنها برای زدوبند سیاسی و اقتصادی، کمبود
ابتکار عمل برای گرفتن سهم بازار در فضای مجازی، ضعف اقتصادی در سرمایهگذاری،
بحران تأمین سختافزارهایی چون کاغذ) تقسیم میکند و در ذکر دلایل کلی سقوط
مطبوعات، به عواملی چون دخالت نظام سیاسی در فعالیتهای مطبوعاتی، محدودیتهای
شدید در عملکرد رسانهها، برخوردهای قهری با روزنامهنگاران، ساختار بسیار قدیمی
قانون مطبوعات، حرفهای نبودن بخش قابلتوجهی از روزنامهنگاران، تلاشنکردن
مطبوعات برای بهروز کردن نوع روزنامهنگاری و شیوۀ ارائۀ محتوای خود، ضعیف نگه
داشتهشدن مطبوعات از لحاظ اقتصادی، بحرانهای سختافزاری همچون بحران کاغذ، تغییر
ذائقۀ مخاطب و رونقگرفتن رسانههای جایگزین، اشاره میکند اما توجه و تمرکز
کانونی خود را بر وقایع سال ۱۳۹۸ چون سیل نوروز، حوادث آبانماه، سقوط هواپیمای
مسافربری اوکراینی و ... قرار میدهد و به تحلیل وضعیت پیشآمده میپردازد. وقایعی
که پژوهشگر آنها را با استناد به نظرات کارشناسان رسانهای، عاملی مهم در ازدسترفتن
مرجعیت مطبوعات میداند.
در پایان، راهکارهای حقوقی، راهکارهای حرفهای و
راهکارهای اقتصادی جهت رفع مشکل مطبوعات ارائه شده و درباره اقدامات حمایتی دولت
از مطبوعات، مواردی چون بازکردن فضای مطبوعاتی و ترغیب دیگر نهادهای حاکمیتی برای
افزایش سعهصدر خود در قبال مطبوعات، توزیع یارانه به مخاطبان بهجای مطبوعات و همزمان،
اعمال نظارت کافی برای جلوگیری از فساد در آن، کمکهای زیرساختی دولت به مطبوعات
در قالب خدمات زیرساختی به مطبوعات و معرفی آنها به مردم و کمکهای فرهنگی و
اجتماعی دولت به مطبوعات ازجمله راهاندازی یک کارزار بزرگ تبلیغات برای آشتیدادن
مردم با مطبوعات، پیشنهاد شده است.
به نقل از : شارا
گردآوری خبر:الهه اردلانی